W związku z nowelizacją ustawy o cudzoziemcach (przepisy weszły w życie w kwietniu 2019r.), informujemy, że instytucje (uczelnie, instytuty PAN, instytuty badawcze, firmy) zatrudniające cudzoziemców z krajów spoza UE w celu prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych powinny być wcześniej zatwierdzane w tym celu przezMinistra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Zgodnie z przepisami zatwierdzenie jednostki jest warunkiem wydania cudzoziemcowi przed przyjazdem do Polski wizy krajowej w celu prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych i/lub udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy w celu prowadzenia badań naukowych (karty pobytu), a zatem może mieć wpływ na wydłużenie procesu zatrudnienia zagranicznego pracownika.
Podstawa prawna - Ustawa o cudzoziemcach:
Rozdział 1 art. 64a ust. 1 i 2 (wizy), Rozdział 6 art. 144 ust. 1 (zezwolenie na pobyt czasowy w celu kształcenia się na studiach) oraz Rozdział 7 art. 151 (zezwolenie na pobyt czasowy w celu prowadzenia badań naukowych) - szczegółowe przepisy cytujemy poniżej
Zatwierdzeniu do celów przyjmowania/zatrudniania cudzoziemców do prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych podlegają wszystkie jednostki naukowe (uczelnie, instytuty PAN, instytuty badawcze).
Obowiązkowi zatwierdzenia na potrzeby przyjmowania cudzoziemcóww celu podjęcia lub kontynuacji studiów podlegają instytuty PAN i instytuty badawcze prowadzące studia/szkoły doktorskie, lecz zwolnione z tego obowiązku zostały uczelnie:
- uczelnie akademickie w rozumieniu art. 14 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce;
- uczelnie zawodowe w rozumieniu art. 15 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, które są publicznymi uczelniami zawodowymi;
- uczelnie wojskowe, o których mowa w art. 433 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym;
- uczelnie służb państwowych, o których mowa w art. 433 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym;
- uczelnie prowadzone przez kościoły i związki wyznaniowe, których stosunek do RP reguluje umowa międzynarodowa lub ustawa.
(Źródło:art. 144 ust. 5 ustawy o cudzoziemcach)
Jak wystąpić o zatwierdzenie
Ministerstwem odpowiedzialnym za zatwierdzanie instytucji jest Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. Informacje o zatwierdzaniu jednostek dostępne sąna stronie MSWiA.
Zatwierdzenie ww. instytucji następuje na ich wniosek. Wniosek w wersji papierowej należy przesyłać pocztą do MSWiA. Zatwierdzeniu podlega cała instytucja, a nie jej poszczególne jednostki (wydziały, katedry, instytuty, filie itd.).
Wniosek powinien zawierać m.in. ogólną informację o tym, że instytucja będzie przyjmować cudzoziemców w ww. celu w ramach projektów i nie tylko (nie trzeba podawać żadnych danych obcokrajowców), o istnieniu jednostki przez co najmniej 5 lat przed złożeniem wniosku i prowadzeniu w tym czasie działalności naukowej samodzielnie i w sposób ciągły. Do pisma należy dołączyć dokumenty potwierdzające spełnienie tych przesłanek. Wydanie decyzji może trwać między 30 a 60 dni, ponieważ wnioski są również konsultowane z innymi organami, jak np. Straż Graniczna czy ABW.
Listy zatwierdzonych instytucji są dostępne na stronie MSWiA.
W związku z powyższym zachęcamy instytucje zatrudniające zagranicznych naukowców o występowanie do MSWiA.
WAŻNE: brak zatwierdzenia instytucji w MSWiA nie uniemożliwia zatrudniania cudzoziemców. W przypadku braku zatwierdzenia, cudzoziemiec przed przyjazdem do Polski może ubiegać się o "zwykłą" wizę w celu wykonywania pracy, a następnie w Polsce o zezwolenie pobytowe (kartę pobytu)"zezwolenie na pobyt czasowy i pracę" lub o tzw. Niebieską Kartę UE, czyli zezwolenie"w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji" (jeśli cudzoziemiec ma odpowiedniej wysokości wynagrodzenie). Są to innego typu dokumenty wydawane cudzoziemcom przyjeżdżającym do Polski do pracy. Należy jednak pamiętać, że te zezwolenia różnią się trochę wymogami i zestawem dokumentów, które cudzoziemiec musi złożyć (więcej o zezwoleniach). Zatem, aby cudzoziemiec wybrał odpowiedni rodzaj wizy (o którą aplikuje przed przyjazdem do Polski) oraz typ zezwolenia na pobyt (będąc już w Polsce) należy tę osobę odpowiednio wcześniej o tym poinformować, ponieważ późniejsza zmiana typu wizy lub karty pobytu wiąże się z koniecznością złożenia innych/dodatkowych dokumentów, a zatem z wydłużonym okresem oczekiwania.
Przydatne linki
- Więcej informacji o wizach oraz o legalizacji pobytu (zezwoleniach na pobyt)cudzoziemców
- Artykuł o nowych przepisach dot. przyjmowania cudzoziemców naukowców i studentów na stronie Urzędu do Spraw Cudzoziemców
- Ustawa o cudzoziemcach
Przepisy ustawy o cudzoziemcach:
Rozdział 1 „Wydawanie wiz”
Art. 64a:1. Wiza krajowa w celu odbycia studiów pierwszego stopnia, studiów drugiego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich albo kształcenia się w szkole doktorskiej (z adnotacją „student”), może być wydana cudzoziemcowi, który spełnia warunki, o których mowa w art. 144 ust. 1 pkt 1 oraz pkt 2 lit. b, jeżeli jednostka prowadząca studia, która podlega obowiązkowi zatwierdzenia, została zatwierdzona przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych na podstawie art. 144 ust. 4–14, albo w stosunku do jednostki prowadzącej studia, która nie podlega obowiązkowi zatwierdzenia, nie została wydana decyzja o zakazie przyjmowania cudzoziemców, o której mowa w art. 144a ust. 1.
2. Wiza krajowa w celu prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych może być wydana cudzoziemcowi, który przedstawi umowę, o której mowa w art. 151 ust. 1 pkt 2, zawartą z jednostką naukową mającą siedzibę na terytorium RP, zatwierdzoną przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych na podstawie przepisów art. 151 ust. 4–5, oraz spełnia warunki, o których mowa w art. 151 ust. 1 pkt 1 lit. b i c.
Rozdział 6 „Zezwolenie na pobyt czasowy w celu kształcenia się na studiach. Mobilność studenta”
Art. 144: 1. Zezwolenia na pobyt czasowy w celu kształcenia się na studiach udziela się cudzoziemcowi, gdy celem jego pobytu na terytorium RP jest podjęcie lub kontynuacja studiów w jednostce prowadzącej studia zatwierdzonej przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, chyba że ta jednostka nie podlega obowiązkowi zatwierdzenia albo w jednostce prowadzącej studia, która nie podlega obowiązkowi zatwierdzenia, w stosunku do której nie została wydana decyzja o zakazie przyjmowania cudzoziemców, o której mowa w art. 144a ust. 1, oraz gdy są spełnione łącznie następujące warunki: (…)
Rozdział 7 „Zezwolenie na pobyt czasowy w celu prowadzenia badań naukowych. Mobilność krótkoterminowa i długoterminowa naukowca”
Art. 151: 1. Zezwolenia na pobyt czasowy w celu prowadzenia badań naukowych udziela się cudzoziemcowi będącemu naukowcem, gdy celem jego pobytu na terytorium RP jest prowadzenie badań naukowych lub prac rozwojowych w jednostce naukowej mającej siedzibę na terytorium RP zatwierdzonej przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, oraz są spełnione łącznie następujące warunki:
1) cudzoziemiec posiada:
a) ubezpieczenie zdrowotne w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
b) wystarczające środki finansowe na pokrycie kosztów utrzymania i kosztów podróży powrotnej do państwa pochodzenia lub zamieszkania albo kosztów tranzytu do państwa trzeciego, które udzieli pozwolenia na wjazd, albo przedstawi dokumenty potwierdzające posiadanie tych środków,
c) pisemne oświadczenie jednostki naukowej, w którym zobowiązuje się ona do zwrotu kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, pokrytych z budżetu państwa przed upływem 6 miesięcy od dnia wygaśnięcia umowy o przyjęciu cudzoziemca, jeżeli przesłanką wydania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu jest jego nielegalny pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2) umowa o przyjęciu cudzoziemca w celu prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych, zawarta z jednostką naukową mającą siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jako umowa o pracę, umowa o dzieło, umowa zlecenia lub inna umowa cywilnoprawna, określa:
a) tytuł lub cel badań naukowych lub prac rozwojowych lub ich przedmiot,
b) zobowiązanie naukowca do uczestniczenia w prowadzeniu badań naukowych lub prac rozwojowych,
c) zobowiązanie jednostki naukowej do zapewnienia naukowcowi warunków do zrealizowania jego zobowiązania,
d) datę rozpoczęcia i zakończenia lub szacowany czas trwania badań naukowych lub prac rozwojowych,
e) wynagrodzenie naukowca oraz inne warunki jego pracy,
f) informację na temat planowanych badań naukowych lub prac rozwojowych na terytorium innych państw członkowskich Unii Europejskiej.
Art. 151 ust. 4. Jednostkę naukową zatwierdza się na potrzeby przyjmowania cudzoziemców w celu prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych, w drodze decyzji, na wniosek tej jednostki, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:
1) jednostka naukowa istnieje od co najmniej 5 lat przed złożeniem wniosku i w tym czasie prowadziła ona działalność naukową wsposób samodzielny iciągły;
2) nie sprzeciwiają się temu względy obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego;
3) nie sprzeciwia się temu interes RP.