Jeśli nie ma zastosowania żadne z powyższych, przed przyjazdem do Polski, cudzoziemiec powinien uzyskać stosowną wizę krajową (symbol "D") w ambasadzie lub konsulacie RP w swoim ojczystym kraju lub w kraju, w którym legalnie przebywa. Wizy krajowe są wydawane na jeden wjazd (single entry) lub wiele wjazdów (multiple entry). Jest kilkanaście typów wiz, więc warto cudzoziemcowi doradzić odpowiedni typ wizy w zależności od celu przyjazdu:

 

Cel przylazdu - zatrudnienie

Naukowcy przyjeżdżający do pracy w polskich instytucjach naukowych lub firmach mogą ubiegać się o wizę:

• w celu wykonywania pracy; aby uzyskać taką wizę cudzoziemiec musi przedstawić - poza innymi dokumentami - m.in. list/zaświadczenie od pracodawcy opisujący warunki zatrudnienia (okres, stanowisko, wynagrodzenie itd.). Naukowcy przyjeżdżający do pracy w sektorze prywatnym (firmach) muszą dodatkowo posiadać zezwolenie na pracę przesłane przez pracodawcę.
• wizę w celu prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych tzw. wiza naukowa. Uzyskanie tej wizy - mówiąc wprost - może okazać się bardziej skomplikowane dla cudzoziemca ponieważ musi on, poza innymi dokumentami, przedstawić:

a) umowę o przyjęciu naukowca zawartą z instytucją przyjmującą zlokalizowaną w Polsce, która została w tym celu zatwierdzona przez MSWiA (więcej o zatwierdzaniu jednostek). Umowa ta może być zawarta jako umowa o pracę, umowa o dzieło, umowa zlecenia lub inna umowa cywilnoprawna i powinna określać:

 

- tytuł lub cel badań naukowych lub prac rozwojowych lub ich przedmiot,

- zobowiązanie naukowca do uczestniczenia w prowadzeniu badań naukowych lub prac rozwojowych,

- zobowiązanie jednostki naukowej do zapewnienia naukowcowi warunków do zrealizowania jego zobowiązania,

- datę rozpoczęcia i zakończenia lub szacowany czas trwania badań naukowych lub prac rozwojowych,

- wynagrodzenie naukowca oraz inne warunki jego pracy,

- informację na temat planowanych badań naukowych lub prac rozwojowych na terytorium innych państw członkowskich UE (co jest istotne np. przy realizowanych projektach międzynarodowych).

(art. 151 ust. 1 pkt 2 Ustawy o cudzoziemcach)

 

b) "pisemne oświadczenie jednostki naukowej, w którym zobowiązuje się ona do zwrotu kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, pokrytych z budżetu państwa przed upływem 6 miesięcy od dnia wygaśnięcia umowy o przyjęciu cudzoziemca, jeżeli przesłanką wydania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu jest jego nielegalny pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej" (art. 151 ust. 1 pkt 1 lit. c Ustawy o cudzoziemcach).

 

Art. 152 ustawy mówi, że "Umowa o przyjęciu cudzoziemca wygasa, w przypadku gdy odmówiono cudzoziemcowi wjazdu na terytorium RP lub udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy."

 

Wiza w celu odbycia studiów i kształcenia w szkole doktorskiej

Cudzoziemcy planujący studia doktoranckie w Polsce powinni ubiegać się o wizę w celu "odbycia studiów pierwszego stopnia, studiów drugiego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich albo kształcenia się w szkole doktorskiej".

Wiza ta wydawana jest cudzoziemcowi gdy celem jego pobytu w Polsce jest podjęcie lub kontynuacja studiów w jednostce prowadzącej studia zatwierdzonej przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, chyba że ta jednostka nie podlega obowiązkowi zatwierdzenia.

Obowiązkowi zatwierdzenia nie podlegają uczelnie: akademickie, zawodowe, wojskowe, uczelnie służb państwowych oraz uczelnie prowadzone przez kościoły i związki wyznaniowe.

 

Natomiast instytuty PAN oraz badawcze prowadzące studia doktoranckie/szkoły doktorskie podlegają obowiązkowi zatwierdzenia przez MSWiA.

 

Cudzoziemiec ubiegający się o wizę musi przedłożyć m.in.:

 

a) zaświadczenie jednostki prowadzącej studia o przyjęciu na studia lub o kontynuacji studiów,

b) dowód uiszczenia opłaty, jeżeli podejmuje lub kontynuuje studia odpłatne; 

c) ubezpieczenie zdrowotne 

d) dowód posiadania wystarczających środków finansowych na pokrycie kosztów utrzymania i podróży powrotnej do państwa pochodzenia lub zamieszkania albo kosztów tranzytu do państwa trzeciego:

 

- 701 zł miesięcznie na samodzielne utrzymanie się cudzoziemca w Polsce,

- 528 zł na siebie i każdego członka rodziny na każdy miesiąc pobytu.

 

Dodatkowo cudzoziemiec musi powiadać odpowiednią kwotę na bilet powrotny:

- 200 zł, jeżeli przybył z kraju sąsiadującego z Polską,

- 500 zł, jeżeli przybył z państwa UE niesąsiadującego z Polską lub z państwa członka Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Szwajcarii,

- 2500 zł, jeżeli przybył z innego państwa.

 

 

Inne cele wiz

Poza ww. wizami prawo przewiduje również inne typy wiz, które mogą mieć zastosowanie w przypadku naukowców np. wiza w celu prowadzenia działalności kulturalnej lub udziału w konferencjach, czy wiza w celu dydaktycznym.

 

Wszystkie cele wizowe zawarte są w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.

 

 

W przypadku wszystkich rodzajów wiz cudzoziemcy muszą posiadać wystarczające środki finansowe do utrzymania siebie i ew. członków rodziny (tak, aby nie stanowić obciążenia dla pomocy społecznej), włączając środki na powrót do kraju zamieszkania, oraz mieć odpowiednie ubezpieczenie zdrowotne.

 

Wiza krajowa D wydawana jest na maksymalnie 365 dni i uprawnia cudzoziemca do poruszania się po państwach strefy Schengen przez 90 dni w każdym okresie 180 dni oraz do podróży pomiędzy swoim krajem a Polską.